استعدادیابی،به نظر شما چرا برخی از افراد در زمینه‌ی کاری خود بسیار موفق می‌شوند؟ آیا استعداد ذاتی آن‌ها موجب شده یک شب موفق شوند؟ به نظر شما داشتن استعداد برای موفقیت کافی خواهد بود؟ این سوالات ذهن اکثر ما را به خود مشغول کرده‌است. مطمئنا شما نیز نگران آینده‌ی فرزند خود هستید. اما آیا با استعداد فرزندتان آشنایی دارید؟ آیا می‌توانید به راحتی بگویید که کودک شما چه کاری را بهتر از دیگری انجام می‌دهد؟ آیا می‌دانید کودکتان در چه زمینه ای استعداد بیشتری دارد و در حین لذت بردن می تواند موفق هم باشد؟

تو این مقاله با تیم ژینورا همراه بشین تا روش های استعدادیابی در کودکان خود را بررسی کنیم و استعدادهای آن ها را پرورش دهیم.

همه چیز در مورد استعدادیابی

در جوامع پیشرفته، استعدادیابی یک رکن اصلی برای تربیت و تحصیل کودکان به شمار می‌رود. در طول فرآیند استعدادیابی ابتدا توانایی‌های ذاتی کودک شناسایی می‌شود. سپس والدین با صرف وقت و هزینه‌ی مناسب، کودک خود را در مسیر شکوفایی استعدادهایش راهنمایی می‌کنند. به این ترتیب شما می‌توانید با استفاده از این روش، ابتدا استعداد فرزندتان را شناسایی کنید. در مرحله‌ی بعد نیز می‌توانید به شکوفایی استعدادهای او کمک کرده و آینده‌ای سودمند و رضایت‌بخش برای او مهیا کنید. جالب است بدانید اولین آزمون‌های استعدادیابی نه برای کودکان، بلکه برای کارکنان شرکت جنرال موتورز طراحی شد.

جانسون اوکانر در این شرکت موظف شد تا عملکرد کارکنان را ارزیابی کند. او متوجه شد اکثر کارکنان از کار خود ناراضی هستند و هر روز با خستگی و نارضایتی سر کار خود حاضر می‌شوند. او با انجام تحقیقاتی دریافت که دو عامل «عدم رضایت از کار» و «نبود استعداد» موجب رخوت و بی‌حالی کارکنان شده‌است. بنابراین تئوری جانسون بر این اساس شکل گرفت. او برای افزایش راندمان کارکنان توصیه کرد، هر کس در فضا و زمینه‌ای که به آن علاقه دارد، فعالیت کند. 40 سال بعد، هاوارد گارنر نیز دریافت که تحقیقات و آزمون‌های استعدادیابی را می‌توان برای کودکان نیز انجام داد و استعدادیابی و استعدادهای آن‌ها را شناسایی کرد. تحقیقات وی بر روی رده‌ی سنی 3 تا 6 سال انجام شد و توانست نتایجی شگفت‌انگیز را بدست آورد.

سن استعدادیابی کودکان

شروع استعدادیابی در زمانی اتفاق خواهد افتاد که شخصیت کودک در حال شکل گیری است که تقریبا از 3 سالگی این اتفاق صورت می‌ گیرد. از 3 سالگی هرچقدر کودک بزرگتر شود، استعداد یابی راحت تر صورت می‌گیرد. البته مراقب باشید برای استعدادیابی زمان را از دست ندهید و عقب نمانید.

همچنین یکی از فواید استعدادیابی کودکان در سن کم این است که فرزند شما فرصت بیشتری نیز دارد و زمان بیشتری در مسیری که استعداد دارد قدم بر می‌ دارد. تحقیقات نشان می دهد هوش و استعدادها تا قبل از 8 سالگی شکل می‌ گیرد، پس پیشنهاد می شود قبل از رسیدن به 8 سالگی استعدادیابی کودکان را شروع کنید تا در گام های بعد استعدادشان بیشتر و با برنامه تر تقویت شود.

طبق تحقیقات محققین بهترین زمان دوره پیش دبستانی می باشد.

چرا باید استعدادیابی فرزندتان را در سنین پیش‌دبستانی مشخص کنید؟

بدون شک شما نیز به آینده‌ی کودک خود امیدوار هستید و در مورد آن رویاپردازی می‌کنید. اما به نظر شما رویاهای شما چه نقشی در زندگی واقعی و موفقیت‌های آینده‌ی فرزندتان دارد؟ شما باید به عنوان والدین کودک توازن مناسبی بین استانداردهای خود و استعدادیابی فرزندتان برقرار کنید. به صورت کلی انواع آزمون‌های استعدادیابی با همین هدف شکل گرفته‌اند. به صورت کلی استعدادیابی کودکان در سنین کودکی مزایای زیر را برای کودک به همراه دارد:

شکل گرفتن محیط حمایتی برای کودکان- افزایش اعتماد به نفس- تقویت مهارت های کودک- افزایش احتمال موفقیت در آینده- سرمایه گذاری صحیح بر روی کودک

علاوه بر اهمیت سن در استعدادیابی 2 عنصر دیگر نیز اهمیت دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

فردی که قرار است استعدادیابی شود

فردی یا تیمی که قرار است استعدادیابی کنند

برای مثال کودک، شناخت درستی از کارهای خود ندارد و اطلاعات درست و کافی را انتقال نمی دهد. پس در کنار این که کودکان باید بررسی شوند برخی سوال ها را نیز پدر یا مادر باید پاسخ دهند.

زیرا در مواردی هیچ شخصی بهتر از والدین نمی توانند به درستی فرزند خود را آنالیز کنند و اطلاعات را به فرد استعدادیاب انتقال بدهند. فراموش نکنید انتقال اطلاعات مهمترین گام شما است، پس با صبر و حوصله انجامش دهید.

اکنون می خواهیم در ادامه به توضیحاتی خلاصه در خصوص روش های استعدادیابی بپردازیم.

شکل‌گرفتن محیطی حمایتی برای کودک

تصور کنید رویاها و آرزوهای خود در مورد آینده‌ی فرزندتان را به صورت مداوم برای او شرح می‌دهید. این کار موجب تحمیل خواسته‌‌های شما به فرزندتان می‌شود. در این صورت اگر کودک نتواند به هر دلیلی خواسته‌های شما را برآورده کند، دچار سرخوردگی و کاهش اعتماد به نفس می‌شود. در مقابل کودک شما استعدادی دارد که نیروی محرکه‌ی او برای زندگی به شمار می‌رود. اگر کودک احساس کند که این توانایی‌ها برای شما مهم است، فعالیت‌های دلخواه خود را با انرژی مضاعف انجام داده و در آن‌ها موفق می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود به جای رویاپردازی، استعداد فرزندتان را در سنین کودکی تشخیص داده و سپس او را در مسیر درست هدایت کنید.

افزایش اعتماد به نفس در استعدادیابی

زندگی کودکان با پدید‌ه‌های ناشناس و غریبه احاطه شده‌است. همین امر سبب می‌شود کودک برای تقویت اعتماد به نفس خود با موانع بسیاری روبرو شود. یادگیری رکن اساسی برای مقابله با این موانع است. اگر استعدادیابی استعداد فرزندتان را در سنین پیش‌دبستانی مشخص کرده و آموزش‌های لازم را در زمان مناسب آغاز کنید، اعتماد به نفس کودک به میزان زیادی افزایش پیدا می‌کند.

تقویت مهارت‌های کودک

هنگامی که پرورش استعداد فرزندتان را آغاز کردید، کودک با انواع چالش‌ها در زمینه‌های گوناگون مواجه می‌شود. به این ترتیب کودک با انواع مهارت‌ها آشنا شده و با استفاده از آن به کشف خود می‌پردازد. برای مثال در آزمون‌های استعدادیابی، انواع اسباب بازی و لوازم‌التحریر در اختیار کودک قرار می‌گیرد. او با استفاده از این ابزارها، انواع مهارت‌های شناختی، بصری، حرکتی و… خود را تقویت می‌کند.

افزایش احتمال موفقیت در آینده با استفاده از استعدادیابی

به احتمال زیاد با افرادی بزرگسالی مواجه شده‌اید که هنوز از استعدادها و علایق خود باخبر نیستند. این افراد رشته‌ی دانشگاهی خود را بدون علاقه انتخاب کرده و در آن تحصیل می‌کنند. در مراحل بعدی نیز شغل نامناسبی را انتخاب کرده و با بی‌حوصلگی به سر کار می‌روند. اگر استعداد فرزندتان را در سنین کودکی مشخص کنید، می‌توانید اقدامات لازم در هر رده‌ی سنی را در زمان مناسب انجام داده و از وقت فرزندتان به نحو احسن استفاده کنید. به این ترتیب کودک در سنین بزرگسالی نیز دقیقا می‌داند که چه مسیر تحصیلی و شغلی برای او مناسب خواهد بود.

سرمایه‌گذاری صحیح بر روی کودک

تربیت صحیح کودک فرآیندی بسیار حساس و دشوار است. توصیه می‌کنیم به عنوان والدین حتما اطلاعات خود را با استفاده از مطالعه به روز نگاه دارید. تنها در این شرایط است که می‌توانید روش تربیتی مناسبی را برای کودک خود انتخاب کنید. پرورش استعداد فرزندتان یکی از عوامل مهم برای تربیت کودک به شمار می‌رود. با این کار می‌توانید وقت و بودجه‌ی خود را به صورت هدفمند و صحیح مصرف کرده و توانایی‌های کودک خود را تقویت کنید.

اشتباهات رایج استعدادیابی کودکان

یکی از بزرگترین اشتباهات در زمینه استعداد یابی کودکان مقایسه اشتباه است. جملات و مثال های بسیار زیادی در این مورد وجود دارد که یکی از معروف ترین آنها توسط آلبرت انیشتین گفته شده: هرکسی یک نابغه است ولی اگر یک ماهی را از روی توانایی اش در بالا رفتن از درخت قضاوت کنید آن ماهی تمام عمرش را به این باور زندگی خواهد کرد که یک احمق است.

کلاس های اضافه ممنوع

بعضی از افراد در تلاش هستند با کلاس های متنوع مانند اسب سواری، ژیمناستیک، موسیقی و … استعداد را کشف کنند که در این صورت کودک زمانش را بیهوده صرف آنها می کند و حتی در این شرایط، استعدادش نیز گم می شود.

ترس از تقویت استعداد در استعدادیابی ممنوع

در این گام متوجه شده اید که فرزند شما در چه زمینه ای استعداد دارد. از تقویت استعداد نباید هراس داشته باشید حتی اگر استعداد با روند جامعه برابری نداشته باشد و مخالف خواسته های دلی و ذهنیت شما باشد. پس باید شجاعانه پشت فرزند خود باشید و استعداد را تقویت کنید.

مقایسه استعداد با نمره درسی جهت استعدادیابی ممنوع

استعداد با درس های مدرسه فرق دارد. اگر فرزند شما نمره بالا در درس علوم کسب می کند به این معنی نیست استعداد علوم دارد در واقع همان علم علوم دسته های متفاوتی دارد.

در واقع دانش آموزان به دو دسته تقسیم می‌ شوند: افرادی که اعتقاد دارند حفظ کردنیشان خوب است و دسته دیگر فهمیدنشان. اگر طبق گفته بالا به این مورد نگاه کنیم پس در این صورت همه یا مهندس و یا پزشک می شوند.

اصرار به علایق خود ممنوع

تمام والدین در زندگی خود آرزوهایی دارند که ترجیح می دهند فرزندان به سمت علایق آنها بروند، که در اکثر موارد، جامعه نیز با آنها همکاری می کند و ترجیح و استعداد کودک به فراموشی سپرده می شود.

تاثیر پذیری از افراد استعداد کُش ممنوع

بدون شک محیط و افراد اطراف، بسیار روی شما تاثیر دارند. در جامعه ما افرادی هستند که متاسفانه تعدادشان نیز کم نیست، اگر خودشان مسیر را اشتباه طی کرده اند، از مسیر موفقیت آمیزی که شما قرار است بروید، شما را با صحبت های بی ارزش منحرف می کنند. اما شما باور داشته باشید در درون همه افراد استعدادهای خاص و منحصر به فرد وجود دارد که آن استعداد می‌تواند شما را موفق ترین کند.

آیا استعداد به صورت خدادادی در نهاد هر فرد وجود دارد؟

بله، استعداد یک صفت ذاتی است و به صورت خدادادی در نهاد هر شخص وجود دارد. به این ترتیب می‌توان گفت، هر انسانی از کودکی دارای استعدادهای مشخص و بالقوه است. مسیر زندگی نیز بستر مناسبی برای پرورش استعدادها مهیا می‌کند. به این ترتیب انسان می‌تواند با استفاده از توانایی‌ها و استعداد خود به کمال دست یابد. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند در سنین پیش‌دبستانی نسبت به شناخت استعداد فرزندتان اقدام کنید.

آیا استعدادها در طول عمر تغییر می‌کنند؟

شاید برای شما این سوال پیش بیاید که ممکن است استعداد کودک ما در سنین بزرگسالی از بین رفته یا تغییر کند؟ با این شرایط پس فایده‌ی شناخت استعداد فرزندتان در سنین کودکی چیست؟ در پاسخ باید گفت که استعدادهای ذاتی در طول عمر ثابت می‌مانند. تنها مهارت‌ها و فنونی که انسان‌ها در طول زندگی خود کسب می‌کنند، متغیر خواهد بود. به این ترتیب اگر استعداد فرزندتان را در زمان مناسب شناسایی کرده و مهارت‌های مرتبط را به آموزش دهید، در سنین بزرگسالی نیز در محیط و شرایط مساعد قرار گرفته و استعداد ذاتی خود را شکوفا خواهد کرد. در مقابل اگر وقت و هزینه‌ی شما برای مهارت‌های غیرمرتبط صرف شود، استعداد فرزندتان در زیر بار اجبار و ناامیدی دفن خواهد شد.

راهکارهای کشف استعداد کودکان

کشف استعدادهای کودکان روش ها و راهکارهای زیادی دارد. همین طور که می دانید شما باید رفتارهای فرزند خود را بشناسید. البته برخی از کودکان استعدادهای پنهانی و برخی دیگر استعدادهای آشکار دارند. در این قسمت قرار است کشف استعداد و تقویت استعداد از طریق والدین را بشناسید.

کودکان پرحرف

اگر کودکی دارید که تمام روز را پر حرفی و با موضوعات مختلف داستان سازی می کند و در صحبت ها کمترین اشکالات را دارد و همینطور به طوری صحبت می‌کند که شما را با استدلال ها و دلایل قانع می کند، می توان حدس زد که در آینده در وکالت و روزنامه نگاری می تواند موفق باشد.

بهتر است برای تقویت این استعداد، به او پیشنهاد دهید که برای شما و افراد خانواده نامه بنویسد یا داستان های جدید برایتان تعریف کند. همچنین می توانید با او در طول روز شروع به صحبت و مصاحبه کنید. افکارش را به چالش بکشید و از او فایل های تصویری یا صوتی ضبط کنید.

از کتابهای با مکالمات گسترده غافل نشوید و در کنار تشویق و تقویت استعداد به او یاد دهید که در کنار نوشتن و حرف زدن باید شنونده خوبی نیز باشد. در کنار تمامی این موارد، سعی کنید در طول روز برایش زمان سکوت نیز معین کنید تا به این قانون عمل کند.

کودک خیال باف

اگر کودک شما دوست خیالی دارد، از بازی های خیالی خوشش می آید، از نقاشی کشیدن لذت می برد و در مواردی از وسایل به روش های جدید و غیر معمول استفاده می کند، نشانگر تخیل و خلاقیت زیاد است. در اکثر موارد برای این کودکان، زندگی روزمره کسل کننده و حوصله سر بر شده و با دنیای خیالی خود بهتر کنار می آیند و لذت می برند.

این کودکان در آینده در طراحی های لباس، طراحی خانه، بازیگری و نویسندگی می توانند موفق شوند. برای تقویت استعداد اینگونه کودکان نیاز است که با آنها ساز بزنید، سر خوش باشید و کنسرت‌های موسیقی را تجربه کنید و به داستان‌های خیالی آنها گوش کنید.

کودک مرتب

اگر کودکتان همیشه به مرتب بودن و چیدمان وسایل در یک خط علاقه دارد یا حتی بر اساس سایز و رنگ آنها را می چیند، یک تحلیلگر بسیار منظم و مرتب است. در واقع به دنبال پیدا کردن الگوهای گوناگون است که علائم اولیه استعداد در ریاضی و علوم است. برای تقویت استعداد کودکتان بازی هایی که شامل الگو و جفت کردن است انجام دهید. همچنین مسئولیت های چیدمان طبقات و اشیا را به او واگذار کنید.

کودک کاشف

اگر کودک به دنبال کشف و باز کردن وسایل و نیز سرهم کردن آن اشیا است و علاقه ای به ساختن برج و ماشین بازی دارد، احتمالا در آینده مکانیک، مهندس و معمار موفق می‌شود. برای تقویت این ویژگی اسباب بازی های مرتبط به خانه سازی و ساخت و ساز را به او دهید و برای تشویق، جعبه های خالی و بلا استفاده را در اختیار او قرار دهید تا فرصت نابودی و خلق را داشته باشد.

کودک اجتماعی

این کودکان در هر جامعه ای برای خود دوست هایی دارند و بسیار صلح طلب و مسالمت جو هستند. تمایل به بازی های دسته جمعی دارند و از پس تکالیف گروهی بر می آیند. از حیوانات و گیاهان خوششان می آید. همینطور با دیگران اسباب بازی و غذای خود را تقسیم می کنند. این کودکان در آینده در معلمی، مددکاری و مشاور می توانند موفق باشند.

حوزه‌های استعدادیابی کودک کدام است؟

هوارد گاردنر هشت حوزه‌ی مجزا برای انجام آزمون‌های استعدادیابی معرفی کرده‌است. او رفتارهای کودکان را تحت نظر گرفت و به این نتیجه رسید که مغز انسان قابلیت‌ها گوناگون و متفاوتی دارد. گاردنر بیان کرد که بهره‌ی هوشی (IQ) به تنهایی اهمیت نداشته و باید در کنار عوامل دیگری همچون تجربه، محیط و… قرار بگیرد تا استعداد فرزندتان مشخص شود. این هشت هوش مجزا به شرح زیر هستند:

هوش زبانی و کلامی- هوش منطقی و ریاضی- هوش بصری و فضایی – هوش موسیقیایی- هوش بدنی و جنبشی- هوش درون‌فردی- هوش برون‌فردی- هوش طبیعت گرایی

به این ترتیب شما می‌توانید برای تشخیص استعداد فرزندتان، مهارت‌های لازم در هر حوزه را به کودک خود آموزش داده و عملکرد او را بسنجید. برای این کار به ابزار مرتبط با هر حوزه نیز احتیاج دارید.

تست های استعدادیابی

اکثر والدین و افراد نزدیک به کودک، بین این موارد گفته شده خصوصیات فرزند خود را پیدا می‌ کنند. اما اگر خصوصیات فرزند خود را پیدا نکرده اید، نگران نباشید فرزند شما استعداد پنهان دارد و شما با انجام تست های مختلف مثل هالند و گاردنر میتوانید استعداد فرزند خود را کشف کنید.

تست هالند

هالند یکی از تست های گسترده و پیشرفته است که مناسب افراد با سن ۱۲ به بالا میباشد و کاربرد فراوانی برای دانش آموزان راهنمایی، دبیرستان و حتی دانشجویان دارد که تیپ شخصیتی را پوشش می دهد.

تست گاردنر

هوش های گاردنر یا هوش های ده گانه هوش هایی هستند که آقای گاردنر آنها را دسته بندی کرده و اکنون در مسیر استعدادیابی، یکی از اصلی ترین راه های کشف استعداد است که با انجام این تست در پایان، نتیجه ای از درصد هوش فرد در هر یک از این ده نوع هوش نشان داده می‌ شود.

آیا ممکن است کودک من در هیچکدام از این حوزه‌ها استعداد نداشته باشد؟

چنانچه کودک از شرایط ذهنی مناسبی برخوردار باشد، امکان ندارد استعداد خود را در این هشت حوزه بروز ندهد. شکیبا باشید و اجازه دهید کودک هر هشت حوزه را تجربه کند. سپس به راحتی می‌توانید استعداد فرزندتان را شناسایی کنید.

ایا امکان دارد کودک من در دو یا چند حوزه‌ی گوناگون مستعد باشد؟

گاردنر بیان می‌کند که هر انسان به میزان مشخصی از تمام هشت حوزه‌ی هوشی برخوردار است. با این حساب تفاوت رفتاری هر شخص، به عملکرد او در هر حوزه‌ی هوشی بستگی دارد. بنابراین دور از عقل نیست که نهایتا عملکرد کودک در یک حوزه‌ی هوشی بهتر از دیگر حوزه‌ها خواهد بود. تصور کنید دو کودک در کلاس نقاشی ثبت نام می‌کنند. آموزگار ابزار نقاشی حرفه‌ای و یکسانی مانند پاستل گچی را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. کودکی که از هوش بصری و فضایی بیشتری برخودار باشد، به درستی با استفاده از این ابزار، ویژگی‌های بصری مانند عمق و رنگ‌بندی را اجرا می‌کند. در مقابل هوش برتر کودک دیگر، مختص به هوش موسیقیایی است. با اینکه این کودک تمام مهارت‌های خود را به کار می‌گیرد تا نقاشی مناسبی ترسیم کند، مطمئنا نتیجه‌ی کار او قابل قیاس با کودک اولی نخواهد بود.

چگونه استعداد فرزندتان را شناسایی کنید؟

اگر شما هم به دنبال تشخیص استعداد فرزندتان هستید، توصیه می‌کنیم با انواع روش‌های استعدادیابی آشنا شده و سپس بهترین‌ آن‌ها را انتخاب کنید. در این بخش 10 راهکار ساده و مناسب برای استعدادیابی کودکان 3 تا 6 سال را ارائه می‌دهیم.

از اجبار و عجله پرهیز کنید

شیوه‌های سنتی تربیت کودک از دو عامل اشتباه برای پرورش کودک استفاده می‌کردند. عامل اول عجله کردن است. در این حالت والدین اصرار دارند کودک به صورت همزمان چند مهارت را آموزش دیده و آن‌ها را تقویت کنند. استراتژی این والدین بر این اساس است که کودک را در کلاس‌های گوناگون ثبت نام کنند. آن‌ها امید دارند نهایتا کودک در پایان، به یک یا دو موضوع علاقه‌مند شده و به این ترتیب استعداد خود را شکوفا کند.

این روش در روانشناسی مدرن شدیدا مورد نقد قرار می‌گیرد، زیرا عجله کودک را تحت فشار قرار می‌دهد. در این روش عامل دوم، اجبار والدین نیز به میزان زیادی دخیل است. کودک برای دریافت نتیجه‌ی مطلوب مجبور است با صرف انرژی و تلاش بسیار به برنامه‌ی فشرده و طاقت‌فرسای چندین کلاس برسد. به این ترتیب استرس کودک افزایش یافته و موجب بروز انواع بیماری‌های جسمی و روانی در کودک می‌شود. توصیه می‌شود به جای ثبت نام کودک در چندین کلاس، ابتدا از کودک خود بپرسید به کدام موضوع علاقه دارد؟ پس از آنکه فرزند شما حوزه‌ی فعالیت خود را مشخص کرد، می‌توانید به دنبال بهترین کلاس‌ها و فعالیت‌ها برای او باشید. به این ترتیب حمایت و راهنمایی را جایگزین عجله و اجبار خواهید کرد.

تفاوت نسل‌ها را در نظر بگیرید

مطمئنا خود شما نیز تفاوت‌های بنیادینی با والدین خود دارید. امکانات هر نسل با یکدیگر متفاوت است و همین امر سبب می‌شود رفتار و علایق هر نسل نیز با یکدیگر متفاوت باشد. برای مثال شاید کودک شما علاقه‌ای به نقاشی‌های دستی ندارد، اما برای نقاشی‌های دیجیتال مستعد باشد. توصیه می‌کنیم دوره‌های آموزشی و فعالیت‌های کودک خود را متناسب با امکانات نسل او انتخاب کنید. در واقع از نقش تکنولوژی برای تقویت مهارت‌های کودک را غافل نشده و اجازه دهید کودک شما پدیده‌های جدید را نیز تجربه کند. در حال حاضر انواع اسباب بازی جدید با هدف تقویت مهارت‌های کودک نیز طراحی و به بازار عرضه شده‌است.

به کودکان اجازه اشتباه کردن بدهید

مسلما آموزش و تقویت مهارت‌های کودک در بازه‌ی زمانی کوتاه امکان‌پذیر نیست. برای تشخیص استعداد فرزندتان از روش آزمون و خطا استفاده کنید. برای کودک خود توضیح دهید که برای تقویت مهارت‌های خود، به تمرین زیاد احتیاج دارد. او از تجربیات واقعی خود صحبت کنید. به او بگویید که زندگی هر شخص مملو از شکست و موفقیت‌های پی‌درپی است. به این ترتیب کودک نیز از شکست‌های خود ناامید نمی‌شود و به سیر تکامل مهارت‌های خود ادامه می‌دهد. همین امر موجب افزایش علاقه‌ی کودک به آموزش نیز می‌شود.

برای ساخت رابطه‌ی والد و فرزندی مناسب تلاش کنید

به شیوه‌ی رفتار خود با فرزندتان دقت کنید. البته منصفانه رفتار خود را قضاوت کنید. آیا والدین سخت‌گیری هستید؟ قوانین و چهارچوب‌های سختی برای کودک خود وضع کرده‌اید؟ آیا علایق و آرزوهای خود را به فرزندتان تحمیل می‌کنید؟ اگر پاسخ شما به این پرسش‌ها مثبت است، باید گفت که رابطه‌ی شما با فرزندتان ناسالم است. در رابطه‌ی سالم، اعضای خانواده نسبت به یکدیگر احساس احترام متقابل دارند. علایق کودکان به اندازه‌ی خواسته‌های والدین مهم است. به این ترتیب به کودکان خود احترام گذاشته و به علایق آن‌ها در هر کاری احترام بگذارید. کودک خود را در مسیر دلخواه او راهنمایی کرده و پس از موفقیت او را تشویق کنید. در صورت ناموفق بودن کودک، هرگز محبت و علاقه‌ی خود را از او دریغ نکنید.

پشتکار کودک خود را تقویت کنید

اگرچه شناخت استعداد فرزندتان عاملی ضروری برای تربیت صحیح او به شمار می‌رود، اما به تنهایی موجب موفقیت او نخواهد شد. هر شخص مستعد برای رسیدن به اهداف خود، به تلاش و پشتکار زیادی نیاز دارد. اما پشتکار چیست؟ پشتکار صفتی رفتاری است. فرد با پشتکار شوق زیادی در درون خود احساس می‌کند.او برای رسیدن به اهدافش با موانع متعدد مواجه شده و با آن‌ها مبارزه می‌کند. همین امر سبب می‌شود فرد با پشتکار هرگز تسلیم مشکلات نمی‌شود. سعی کنید الگوی خوبی برای فرزندتان بوده و این صفت را در او تقویت کنید.

ایده‌های جدید کودک خود را بشنوید و بپذیرید

برای شناخت بهتر استعداد فرزندتان، کم‌تر حرف بزنید و بیشتر به حرف‌های او گوش کنید. به کودک این امکان را بدهید که شخصا استعدادهای خود را کشف کند. شما نیز می‌توانید به او کمک کنید. ایده‌های جذاب فرزندتان را بشنوید و در مورد علایقش با او صحبت کنید.

هرگز استعدادیابی کودک را به دلیل توانایی‌های خدادیش تشویق نکنید

توصیه می‌شود کودک را تنها برای تلاش‌هایش تشویق کنید. همانطور که گفته شد استعدادها به صورت ذاتی در کودک ظهور می‌کنند و کودک برای به دست‌ آوردن آن‌ها هیچ تلاشی نکرده است. پس اگر کودک مهارت‌ خوبی کسب کرده‌است، به او پاداش دهید. به این ترتیب اعتماد به نفس او نیز به شیوه‌ی صحیحی تقویت می‌شود.

ایده‌آل‌گرا نباشید

رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود. توانایی‌های کودک نیز با انجام تمرینات متعدد تقویت می‌شود. شاید تلاش‌های کودک کم و کوچک به نظر برسد، اما همین تلاش‌های کوچک نتایجی خارق‌العاده به همراه دارد. از روند آهسته‌ی رشد کودک خود ناامید نشوید. روند رو به رشد او، کافی است. شما نباید برای تقویت مهارت‌های کودک خود به نقطه‌ی پایانی و کمال بیندیشید. پیشرفت کودک را تنها با گذشته‌ی خود او مقایسه کنید. اگر کودک احساس کند که شما از روند پیشرفت او راضی نیستید، به سرعت ناامید شده و از تقویت مهارت‌های خود دست می‌کشد.

در راه استعدادیابی کودک خود را برای تقلید از افراد موفق تشویق کنید

اگرچه اکثر ما کپی‌برداری از دیگران را جایز نمی‌دانیم، اما این عملیات برای تقویت مهارت‌های کودک ضروری است. کودک برای تمرین مهارت‌های خود به الگوبرداری از افراد موفق نیاز دارد. در مسیر شناخت استعداد فرزندتان، افراد موفق در حوزه‌ی مرتبط را شناسایی کنید. سپس کودک خود را با این الگوهای مناسب آشنا کنید. برای او توضیح دهید که تقلید به معنای تقلب کردن از روی دست کسی نیست. یک مثال ساده برای این موضوع ساختن کاردستی خلاقانه است. کودک برای این کار، ابتدا حرکات و مهارت‌‌های استاد خود را مشاهده می‌کند. سپس سعی می‌کند با تقلید کردن از معلم خود، اثری مشابه درست کند. اگرچه ممکن است کاردستی نهایی دقیقا شبیه اثر استاد باشد، اما روندی که کودک برای تقلید استفاده کرده‌است، مهارت‌های هنری او را تقویت خواهد کرد.

پیشرفت فرزند خود را زیر نظر بگیرید

مهم‌ترین گام برای تقویت استعداد فرزندتان، زیر نظر داشتن پیشرفت کودک است. در طول پروسه استعدادیابی، نقش خود را کمرنگ‌تر کنید. کناری بنشینید و شکوفایی کودک خود را نظاره کنید. در این شرایط کودک، فرصت تمرین و بالندگی پیدا کرده و روند رشد خود را سرعت می‌بخشد. از جایگاه مدیر به جایگاه مشوق تغییر موضع بدهید. وظیفه‌ی شما تنها راهنمایی کردن کودک است. با صحبت‌های آرام و دلنشین، کودک را برای ادامه‌دادن تمرینات تشویق کنید. از هرگونه انتقاد نیز اجتناب کنید. کودک دوست دارد تمام مهر و محبت شما را به سمت خود هدایت کند. انتقادهای کوچک و بزرگ، به کودک احساس ناکافی بودن را القا خواهد کرد.

شرکت در مسابقات استعدادیابی برای کودک من مفید خواهد بود؟

بسیاری از موسسات و نهادها، نسبت به برگزاری مسابقات و دوره‌های استعدادیابی اقدام کرده‌اند. اگرچه ماهیت این دوره‌ها مفید است و به شناخت استعداد فرزندتان کمک شایانی می‌کنند، اما از شرکت در دور‌ه‌های کوتاه مدت چند روزه یا چند ماهه اجتناب کنید. در این شرایط کودک تحت فشار قرار گرفته و نسبت به تقویت‌های مهارت خود دلسرد می‌شود. روند استعدادیابی کودک یک پروسه‌ی زمان‌بر و چند ساله‌ است. در شیوه‌ی استاندارد، کودک در یک دوره‌ی طولانی مدت و به صورت غیر مستقیم آموزش می‌بیند. سپس با استفاده از ابزارهای گوناگون مهارت‌های خود را تقویت می‌کند. در پایان این مرحله می‌توانید استعداد فرزندتان را شناسایی کرده و گام‌های بعدی را آغاز کنید.